Thứ Năm, 23 tháng 11, 2017

10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải

Tin Spiderum, Theo Thời Đại 12:00 14/11/2017

Truyền thuyết nói rằng, rất nhiều kho báu đã được cất giấu trong lăng mộ của Tần Thuỷ Hoàng. Nhưng qua thời gian không ai biết được những gì đã được đặt trong đó và nhiều bí ẩn vẫn chưa có lời giải.

Trước khi chết, ông đã chỉ huy khoảng 700.000 công nhân xây dựng lăng mộ rất lớn cho mình. Dưới đây là 10 bí mật mà chưa ai có thể lý giải được tại ngôi mộ này.
Bí ẩn thứ nhất: Thi thể của Hoàng đế Tần Thủy Hoàng vẫn còn nguyên vẹn sau hơn 2000 năm?
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 1.
Thi thể của Hoàng đế Tần Thủy Hoàng vẫn còn nguyên vẹn sau hơn 2000 năm?
Năm 1970, cả thế giới đã kinh ngạc khi người ta phát hiện một thi thể phụ nữ nguyên vẹn trong Ngôi mộ Mã Vương Đôi - thời Hán tại thành phố Trường Sa, Trung Quốc. Xương của cô vẫn được bảo quản tốt. Đây thực sự là chuyện khá hiếm.
Về mặt công nghệ, nếu cơ thể phụ nữ thời nhà Hán được bảo vệ tốt, thì từ triều đại Tần, chỉ trước thời của phụ nữ Mã Vương Đôi 100 năm, họ cũng đã có thể làm chủ kỹ thuật ướp xác. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ, thi thể Tần Thủy Hoàng đã bị phân hủy trên đường đi kiểm tra. Trong những ngày nhiệt độ thời tiết tăng cao, cơ thể của ông có dấu hiệu phân rã trên đường vận chuyển, điều này khiến không ai có thể nhận diện được ông nữa khi họ vận chuyển thi thể tới Hàm Dương. Vì vậy, có vẻ như thi hài của Hoàng đế Tần Thủy Hoàng đã không được bảo quản ở trạng thái tốt nhất.
Bí ẩn thứ 2: Liệu có thủy ngân chôn trong lăng mộ?
Thông tin về việc sử dụng thuỷ ngân để tạo ra các con sông và biển bên trong ngôi mộ của Tần Thủy Hoàng có thể được tìm thấy trong cuốn sách "Sử ký Tư Mã Thiên". Một cuốn khác "Hán Thư" cũng có những ghi chép tương tự. Tuy nhiên, ngôi mộ có thực sự chứa thuỷ ngân hay không vẫn luôn là điều bí ẩn.
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 2.
Liệu có thủy ngân chôn trong lăng mộ?
Ngày nay, nhờ sự phát triển của khoa học và công nghệ hiện đại, các nhà khảo cổ đã có trong tay những thiết bị tân tiến hơn giúp tìm ra lời giải cho bí ẩn này. Sau nhiều lần các chuyên gia tới đây lấy mẫu, cùng với những thử nghiệm lặp đi lặp lại, cuối cùng họ đã tìm thấy lượng thủy ngân cao bất thường trong các mẫu đất này.
Trái ngược với các mẫu đất tại các khu vực khác trong lăng mộ, người ta lại không tìm thấy thuỷ ngân ở đây. Nhưng các nhà khoa học đã đưa ra một kết luận sơ bộ rằng, ghi chép về số lượng lớn thuỷ ngân được chôn cất trong ngôi mộ của Tần Thủy Hoàng là hoàn toàn có cơ sở và đáng tin cậy.
Bí ẩn thứ 3: Lăng mộ sâu đến mức nào?
Khảo sát của các nhà khảo cổ mới đây nhất đã chỉ ra rằng, lăng mộ ngầm của Tần Thủy Hoàng dài 260m từ Đông qua Tây và rộng 160m từ Bắc tới Nam. Tổng diện tích là 41.600 m2. Đây là lăng mộ lớn nhất trong triều đại Tần và Hán, kích thước của nó tương đương với 5 sân bóng đá quốc tế.
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 3.
Lăng mộ sâu đến mức nào?
Các nhà Khảo cổ sau này đã sử dụng máy khoan và chứng tỏ rằng, ngôi mộ này được thiết kế theo chiều dọc. Tư Mã Thiên đã từng nói, chiều dài ngôi hầm mộ này còn dài hơn 3 con sông hợp lại.
Theo cuốn sách "Nghi lễ thời nhà Hán", điểm tận cùng của lăng mộ này không thể đo đếm được. Điều đó chứng tỏ rằng, lăng mộ đã đạt tới độ sâu nhất có thể với trình độ khoa học công nghệ thời bấy giờ. Nhưng thực sự lăng mộ sâu đến đâu vẫn chưa ai có được câu trả lời chính xác?
Bí ẩn 4: Bí ẩn về Chiến binh đất nung
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 4.
Bí ẩn về Chiến binh đất nung
Theo các hồ sơ không chính thức, Hạng Vũ - nhà vua nước Chu, người đã lật đổ đế chế nhà Tần, cuối cùng lại bỏ mạng trong tay của "Đội quân đất nung". Ông đã bị 5 tên lính kỵ binh trừ khử bên bờ sông Ngô Giang. Chúng là binh lính Tần từ vùng Quan Trung và đã được dùng làm nguyên mẫu cho đội Kỵ binh đất nung của Tần Thủy Hoàng.
Bí ẩn thứ 5: Liệu lăng mộ có "9 tầng địa ngục" hay không?
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 5.
Liệu lăng mộ có "9 tầng địa ngục" hay không?
Từ trên cao nhìn xuống, bạn có thể thấy rõ, kim tự tháp có hình vuông, do đó, người Mỹ gọi nó là "kim tự tháp lùn". Thật nghịch lý là hình dạng kim tự tháp ngược của gò đất dường như trùng với câu nói "9 tầng địa ngục" và điều này hoàn toàn độc đáo trên thế giới. Tần Thủy Hoàng là một kẻ kỳ quái, bí ẩn này dường như chỉ có thể được tiết lộ bởi các khám phá khảo cổ học.
Bí ẩn thứ 6: Lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng có bao nhiêu lối vào?
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 6.
Lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng có bao nhiêu lối vào?
Theo "Sử ký Tư Mã Thiên", một quyển sách lịch sử vĩ đại do Tư Mã Thiên viết: Khi hoàng đế băng hà, ông được đưa vào lăng mộ. Sau đó, cửa chính đã đóng lại và cổng bên ngoài cũng được khép lại hoàn toàn. Tất cả thợ thủ công đều bị chôn vùi cùng hoàng đế.
"Điều này chứng tỏ rằng, lăng mộ có ba cổng: cổng bên ngoài, cổng trung tâm và một cổng bí mật. Người ta tin rằng, cổng giữa đã được khóa tự động để ngăn chặn bất kỳ sự xâm nhập từ bên trong hay bên ngoài. Và ba cửa được đặt trên một đường thẳng.
Bí ẩn thứ 7: Cuốn sách lịch sử nổi tiếng "Sử ký Tư Mã Thiên" nói rằng "Ngôi mộ có cả bầu trời và mặt đất." Điều này nghĩa là gì?
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 7.
Cuốn sách lịch sử nổi tiếng "Sử ký Tư Mã Thiên" nói rằng "Ngôi mộ có cả bầu trời và mặt đất." Điều này nghĩa là gì?
Trong những năm gần đây, một biểu đồ thiên văn học và địa lý đã được phát hiện tại ngôi mộ nhà Hán tại Đại học Giao thông Tây Nam, Trung Quốc. Phần trên của biểu đồ có mặt trời, mặt trăng và sao, biểu tượng của bầu trời, và phần dưới là núi, sông và động vật đại diện cho mặt đất.
Bằng cách suy luận, các nhà nghiên cứu tìm ra sự kết nối và nhận định, trần nhà của lăng mộ Tần Thủy Hoàng có thể đã được khảm bằng ngọc trai như các ngôi sao, sàn nhà với các ngọn núi và sông chụm thủy ngân. Trong "vương quốc" ngầm, linh hồn của hoàng đế vẫn cai trị mọi thứ giữa trời và đất.
Bí ẩn thứ 8: Những kho báu được chôn trong lăng mộ?
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 8.
Những kho báu được chôn trong lăng mộ?
Theo Sử ký Tư Mã Thiên, lăng mộ Tần Thủy Hoàng có hàng tá các chiến thuyền, đá quý cũng như các kho báu khác được chôn giấu. Lưu Hướng, một học giả nổi tiếng trước thời Tư Mã Thiên đã nói trong đoạn văn của ông rằng, "Từ thời cổ đại đến nay, không ai có thể được chôn một cách xa hoa như Tần Thủy Hoàng."
Tất cả những mô tả này khiến chúng ta thực sự tò mò về sự giàu có mà Tần Thủy Hoàng đem chôn cùng mình. Vào cuối những năm 80, một chiếc xe ngựa đồng lớn cùng những vật dụng tang lễ được thiết kế cẩn thận đã được phát hiện ngay bên ngoài lăng mộ. Điều này thêm một lần nữa kích thích sự hứng thú của thế giới lên mức cao nhất.
Bí ẩn thứ 9: Quan tài của Tần Thủy Hoàng được làm bằng đồng hay bằng gỗ?
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 9.
Quan tài của Tần Thủy Hoàng được làm bằng đồng hay bằng gỗ?
Cuốn sách lịch sử "Sử ký Tư Mã Thiên" cho thấy, một số lượng kỷ lục "đồ đồng đặt ngoài quan tài". Do vậy, một số học giả kết luận rằng, quan tài của hoàng đế được làm bằng đồng. Tuy nhiên, một cuốn sách lịch sử khác - "Hán Thư" cho biết: "Người xưa dùng đồng ở bên trong và phủ bởi một lớp sơn bên ngoài quan tài để trang trí. Nhưng mặt khác, quan tài được nạm và đính trang trí bởi rất nhiều ngọc bích và ngọc lục bảo", vậy chất liệu quan tài bên trong cũng rất có thể được làm bằng gỗ (Theo phong tục từ thời xa xưa).
Bí ẩn thứ 10: Bộ phận tự động vẫn còn hoạt động tốt?
10 bí ẩn ở lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng khiến người đời sau khao khát tìm ra lời giải - Ảnh 10.
Người ta nói rằng, ngoài thủy ngân độc hại, các mũi tên kích hoạt tự động cũng được thiết lập để ngăn chặn bọn cướp.
Những người cổ xưa thích chôn tài sản của họ trong mộ khi họ qua đời. Và điều này tất nhiên đã làm cho nạn cướp ngôi mộ trở nên tràn lan. Để phòng ngừa các cuộc xâm phạm từ bên ngoài, người xưa đã sử dụng nhiều biện pháp phòng ngừa khác nhau.
Người ta nói rằng, ngoài thủy ngân độc hại, các mũi tên kích hoạt tự động cũng được thiết lập để ngăn chặn bọn cướp. Bất cứ ai cả gan đột nhập vào nơi an nghỉ của vị hoàng đế đều phải chịu cái chết đầy bi thương. Tuy nhiên, tất cả các loại vũ khí chết người này đã được ẩn trong lăng mộ hơn 2000 năm qua. Liệu chúng còn có thể hoạt động tốt cho tới nay?
Nguồn: China Whisper
http://kenh14.vn/10-bi-an-o-lang-mo-tan-thuy-hoang-khien-nguoi-doi-sau-khao-khat-tim-ra-loi-giai-20171113154650516.chn

Nhãn: , ,

Thứ Ba, 13 tháng 9, 2016

Chùm ảnh cuộc sống ở Mỹ thời Đại suy thoái

Chùm ảnh cuộc sống ở Mỹ thời Đại suy thoái

Những bức ảnh màu quý hiếm về cuộc sống của người dân Mỹ trong thời gian nước này chìm trong Đại suy thoái (Great Depression)...

Chùm ảnh cuộc sống ở Mỹ thời Đại suy thoái

Theo trang Business Insider, nước Mỹ rơi vào Đại suy thoái - một trong những cuộc suy thoái lớn nhất lịch sử nhân loại - vào cuối thập niên 1920, và chỉ thoát khỏi Đại suy thoái khi Chiến tranh Thế giới thứ hai nổ ra.</p></div><div></div></div><p> </p><p>Những bức ảnh về nước Mỹ thời Đại suy thoái thường u ám với hai gam màu đen và trắng, phản ánh tâm trạng bao trùm lên đất nước này vào thời đó. Tuy nhiên, những bức ảnh mà Business Insider giới thiệu lần này được trích từ kho ảnh của Thư viện Quốc hội Mỹ, lại là những bức ảnh màu sống động.</p><p>Trong bức ảnh trên, những chiếc xe tải đang xếp hàng bên ngoài một nhà máy chế biến khoai tây ở hạt Aroostook, bang Maine vào một ngày cuối thập niên 1940. Có khoảng 50 chiếc xe tải xếp hàng, trong đó có một số xe đã chờ 24 tiếng đồng hồ để được phân loại và cân khoai tây.
Theo trang Business Insider, nước Mỹ rơi vào Đại suy thoái - một trong những cuộc suy thoái lớn nhất lịch sử nhân loại - vào cuối thập niên 1920, và chỉ thoát khỏi Đại suy thoái khi Chiến tranh Thế giới thứ hai nổ ra.
Những bức ảnh về nước Mỹ thời Đại suy thoái thường u ám với hai gam màu đen và trắng, phản ánh tâm trạng bao trùm lên đất nước này vào thời đó. Tuy nhiên, những bức ảnh mà Business Insider giới thiệu lần này được trích từ kho ảnh của Thư viện Quốc hội Mỹ, lại là những bức ảnh màu sống động.
Trong bức ảnh trên, những chiếc xe tải đang xếp hàng bên ngoài một nhà máy chế biến khoai tây ở hạt Aroostook, bang Maine vào một ngày cuối thập niên 1940. Có khoảng 50 chiếc xe tải xếp hàng, trong đó có một số xe đã chờ 24 tiếng đồng hồ để được phân loại và cân khoai tây.

Những cậu bé đang câu cá trên một nhánh sông ở Schriever, bang Louisiana, mùa hè năm 1940.
Một người nông dân vận chuyển đào từ vườn tới nhà kho ở bến tàu, hạt Delta, bang Colorado, cuối năm 1940.
Ông bà Faro và Doris Caudill ở thị trấn Pie, bang New Mexico, cuối năm 1940.
Gia đình Caudill đang dùng bữa tối tại nhà ở thị trấn Pie, bang Mexico, cuối năm 1940.
Người nông dân thu hoạch ngô trên cánh đồng ở thị trấn Pie, bang New Mexico, cuối năm 1940.
Một hội chợ ở Rutland, bang Vermont, do chính quyền bang tổ chức vào năm 1941.
Ông Jim Norris, một nông dân ở thị trấn Pie, bang New Mexico, cuối năm 1940.
Phân chia hàng hóa dư thừa ở St. Johns, bang Arizona vào cuối năm 1940.
“Hậu trường” một buổi trình diễn ở hội chợ bang ở Rutland, Vermont, cuối năm 1941.
Buộc một dải ruy-băng vào đuôi một con bê là truyền thống tại chợ gia súc ở thị trấn Pie, bang New Mexico. Ảnh chụp cuối năm 1940.
Thu hoạch bông ở Clarksdale, bang Mississippi cuối năm 1939.
Một khu nhà ở cho công nhân nhập cư ở Belle Glade, Florida. Ảnh chụp trong mùa nhàn rỗi đầu năm 1941.
Những người đàn ông đang đọc tít báo trên một góc phố nơi đặt tòa soạn của tờ Brockton Enterprise ở Brockton, bang Massachusetts, cuối năm 1940.
Một chiếc xe ngựa đang cố kéo một chiếc ô-tô ra khỏi vũng lầy trên con đường gần thị trấn Pie, bang New Mexico, cuối năm 1940.

Hội chợ hạt Delta, bang Colorado cuối thập niên 1940.
Một khu dân cư gần nhà máy, ảnh chụp khoảng giữa năm 1941-1942.
Theo Thăng Điệp
VnEconomy
http://cafebiz.vn/chum-anh-cuoc-song-o-my-thoi-dai-suy-thoai-20160606170440702.chn

Nhãn: ,

Thứ Năm, 4 tháng 2, 2016

"Giải mã" cách đặt tên phố ở thủ đô

  • Các đường phố ở thủ đô ngày nay được đặt tên không phải tùy tiện, ngẫu hứng, mà phần lớn tuân theo một quy tắc đã có từ năm 1945.  Những ý kiến ủng hộ xem đây là một điểm đáng khen ngợi trong công tác quản lý đô thị của Hà Nội.
Trong hoạt động quy hoạch và quản lý đô thị, đặt tên đường chưa bao giờ là việc nhỏ. Nhiều thành phố trên thế giới có những “chính sách” riêng trong việc này. Ví dụ, ở Brisbane (Queensland, Úc), các con phố ở khu trung tâm được đặt tên theo các nhà vua và nữ hoàng Anh. Các phố tên vua song song với nhau và cắt các phố tên nữ hoàng (cũng song song với nhau).

Tại các thành phố lớn ở Mỹ, đường xá nói chung được đặt theo tên con số, quang cảnh, cây cối, chẳng hạn Oakhill (Đồi Sồi) là tên kết hợp giữa “đồi” và “cây sồi”. Lấy tên danh nhân đặt cho đường cũng là một truyền thống ở nhiều nơi trên thế giới: đại lộ Wilson ở Brooklyn (New York), phố Enrico Fermi ở Rome, đại lộ Victor Hugo ở Paris v.v. Hoặc dựa theo một nghề kinh doanh đã từng phổ biến ở con đường đó: phố Haymarket (như kiểu Hàng Cỏ của ta), phố Millstone (cối xay gió) ở London… (nguồn: Wikipedia)

Ở Hà Nội, việc đặt tên phố phường theo tên các anh hùng, danh nhân là cách làm phổ biến nhất. Song, đáng chú ý là các tên tuổi không bị xếp lộn xộn mà theo một trật tự rõ ràng. Quy tắc ấy như thế này: Phố phường Hà Nội (phần chưa mở rộng) được đặt theo từng cụm, mỗi cụm tương ứng với một thời, một triều đại nhất định trong lịch sử.

Một cách “học lịch sử trên đường phố”

Có thể xem mạn quanh Hồ Gươm - trung tâm thủ đô - là “khu vực” của các triều đại mở đầu cho lịch sử đất nước: Ngô, Đinh và Tiền Lý. Các phố Ngô Quyền, Đinh Tiên Hoàng, Lý Thái Tổ đều là những con đường lớn, rất đẹp và nằm gần nhau ở nơi trung tâm thành phố. Đi về hướng Cung Văn hóa Hữu nghị là “địa phận” của nhà Trần với các phố Trần Hưng Đạo, Trần Bình Trọng, Yết Kiêu, Dã Tượng, Đỗ Hành.

Những phố phía hồ Tây mang tên các văn nghệ sĩ nổi tiếng: Xuân Diệu, Đặng Thai Mai, Tô Ngọc Vân. Những phố nằm gần Doanh trại Quân đội trên đường Trường Chinh được đặt theo tên các vị tướng tài ba của Việt Nam: Vương Thừa Vũ, Hoàng Văn Thái, Lê Trọng Tấn, và đội trưởng du kích Nguyễn Ngọc Nại (hy sinh trong chiến dịch 60 ngày đêm bảo vệ thủ đô).

Một loạt phố mới mở, nằm khá gần nhau trên địa bàn giáp ranh ba quận Thanh Xuân - Ba Đình - Đống Đa, lấy tên các nhà văn hiện thực thời 1930-1945: Vũ Trọng Phụng, Nam Cao, Nguyên Hồng…

Trật tự này tất nhiên chỉ được áp dụng một cách tương đối, bằng chứng là ta vẫn có phố Nguyễn Khuyến nằm “gối đầu” vào con đường thiên lý Lê Duẩn dù đó là hai danh nhân ở hai thời kỳ cách xa nhau. Tuy thế, cũng thú vị nếu đang ở phố Trần Hưng Đạo, ta có thể đoán rằng hai con phố Yết Kiêu, Dã Tượng nằm gần đó. Hoặc đường Trần Quang Khải thì nhất định ở gần đường Trần Nhật Duật. Với những người có chút quan tâm đến lịch sử Việt Nam thì đây là một quy tắc đặt tên đường phố giúp người ta dễ tìm lối đi. Nhưng quan trọng hơn là nó cho thấy một tính toán khoa học và có văn hóa của những người đứng đầu một thành phố.

Tác giả của sáng kiến đặt tên

Theo nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc, trước thời thuộc Pháp, phố phường Hà Nội cũ được đặt tên theo một số cách. Chẳng hạn, dựa theo các dải đất hoặc công trình mà phố đi qua, như phố Cầu Gỗ vốn nằm gần một cái ngòi nối vào Hồ Gươm, trên ngòi này bắc một cây cầu làm bằng gỗ. Phố Tràng Tiền có một “trường đúc tiền” xây dựng từ năm 1807, chuyên sản xuất tiền đồng để gửi vào kinh thành Huế và lưu hành trên toàn quốc. Cách khác là lấy tên các sản vật mà người phố đó buôn bán, ví dụ Hàng Điếu thời xưa chuyên bán các loại điếu hút thuốc lào, Hàng Dầu bán dầu lạc, dầu vừng, Hàng Muối bán muối…

Tới thời thuộc địa, chính quyền thực dân Pháp tiến hành dịch những tên này sang tiếng Pháp, chẳng hạn Hàng Điếu thành “rue des Pipes”, Hàng Muối thành “rue de Sel”. Bên cạnh đó, họ du nhập truyền thống lấy tên danh nhân đặt cho đường phố vào nước ta, chỉ có điều các con đường được đặt tên theo lối này đều phải mang tên danh nhân… người Pháp. Họ đặt một loạt tên mới: Laveran (phố Lê Văn Hưu ngày nay), Henri Rivière (nay là phố Ngô Quyền), mở mới đường Francois Garnier - viên đại úy đánh thành Hà Nội – chính là đường Đinh Tiên Hoàng bây giờ, mở mới đại lộ Gambetta (phố Trần Hưng Đạo ngày nay). Con phố Tràng Tiền đẹp đẽ biến thành “rue Paul Bert”.

Tháng 3 năm 1945, Nhật đảo chính Pháp. Ngày 20 tháng 7, bác sĩ Trần Văn Lai nhậm chức Đốc lý Hà Nội. Từ đó cho tới ngày Cách mạng tháng Tám nổ ra, nhiệm kỳ của ông kéo dài chưa được một tháng.

Tuy nhiên, trong khoảng thời gian ngắn ngủi ấy, Thị trưởng Trần Văn Lai đã kịp thực hiện một công việc quan trọng cho Hà thành: sửa đổi và hệ thống lại tên đường phố. Ông Nguyễn Vinh Phúc nêu rõ: Việc đầu tiên là Thị trưởng cho kéo đổ một loạt tượng đài thực dân, như tượng "bà đầm xòe" ở vườn hoa Cửa Nam, tượng Toàn quyền Paul Bert ở vườn hoa Paul Bert (vườn hoa Lý Thái Tổ ngày nay).

Song song với đó, chính quyền Trần Văn Lai bỏ hết những tên phố của Pháp để đổi thành tên các danh nhân Việt Nam, theo quy tắc mà ngày nay đang tuân thủ: Tên danh nhân lớn đặt cho phố lớn, phố chính, tên các danh nhân hoặc vùng đất liên quan thì đặt cho các phố thứ, phố xương cá. Ví dụ, Trần Hưng Đạo là phố chính thì có một loạt phố nối vào mang tên Trần Bình Trọng, Yết Kiêu, Dã Tượng, rồi các ngõ Vạn Kiếp, Tức Mạc. Phố chính Lê Thái Tổ nối với các phố thứ Lê Lai, Lê Thạch, Đinh Lễ - những viên tướng tài của vua Lê. Mạn sông Hồng vinh danh các tướng thủy chiến nổi tiếng đời Trần: Trần Quang Khải, Trần Nhật Duật, Nguyễn Khoái.

Các nhà nghiên cứu ngày nay cho rằng, tầm nhìn về quy hoạch của bác sĩ Trần Văn Lai thật đáng nể, khi cách đặt tên có tính khoa học của ông khiến đường phố ở Hà Nội được hệ thống lại, những tên phố chính thì giữ ổn định, như chúng ta vẫn dùng cho đến nay. Nhà văn Tô Hoài cho biết, hầu hết tên đường và phố Hà Nội đều do ông Trần Văn Lai đặt. Thị trưởng Trần Văn Lai cũng là người định tên gọi “Quảng trường Ba Đình” cho khoảng đất trước Phủ Toàn quyền mà nay là Phủ Chủ tịch.

Quy hoạch tên phố ngày nay

Theo nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc, trong việc đổi hoặc đặt tên mới cho đường phố hiện nay, Sở Văn hóa - Thông tin thành phố có thành lập một hội đồng tư vấn riêng để tham khảo ý kiến, gồm nhiều nhà sử học uy tín. Ông bảo: “Có lẽ vì vậy mà công việc này đang dần đi vào quy củ hơn, sau một khoảng thời gian lộn xộn, có phố mới mở, thích tên gì thì đặt tên ấy, thích đổi tên thế nào thì đổi, không hỏi ý kiến ai cả”. (Vì sự “thoải mái” đó nên mới có chuyện đường Lê Duẩn tiếp giáp phố Nguyễn Khuyến như ngày nay).

Cách làm khi xưa của cụ Trần Văn Lai giờ đang được Hội đồng tư vấn đặt tên đường phố của Hà Nội thực hiện theo: Các phố mới của thủ đô được đặt tên theo một cụm có ý đồ khá rõ, ví dụ loạt "phố nhà văn" Nam Cao, Nguyên Hồng, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Tuân, Nguyễn Huy Tưởng…; "phố văn nghệ sĩ" Văn Cao, Đặng Thai Mai, Tô Ngọc Vân… Ngay cả đoạn phố nhỏ Vũ Thạnh, mới có tên cách đây vài năm, cũng được xếp một cách hữu ý bên phố Hào Nam: Trại Hào Nam vào thế kỷ 17 là nơi ở của nhà sư phạm nổi tiếng - Thám hoa Vũ Thạnh.

Hà Nội nay đã mở rộng gấp 3,5 lần, số lượng đường phố sẽ tăng ít nhất là gấp đôi, đòi hỏi một sự sắp xếp, hệ thống lại và đặt mới rất nhiều tên gọi hành chính. Ông Nguyễn Vinh Phúc tỏ ý mong rằng quy tắc đặt tên phố của cụ Trần Văn Lai thời 1945 sẽ được Hà thành duy trì và tôn trọng. Ông khẳng định: "Tên thì không thiếu. Chúng ta đâu có thiếu danh nhân, nhà văn hóa, anh hùng cách mạng... Vấn đề chỉ là đặt ai vào đâu cho hợp lý".


http://phapluattp.vn/2010100712010586p0c1021/giai-ma-cach-dat-ten-pho-o-thu-do.htm


Báo Đông Pháp số ra ngày 2-8-1945 đưa tin về sự kiện giật đổ các tượng Pháp ở Hà Nội.  (ảnh tư liệu)Báo Đông Pháp số ra ngày 2-8-1945 đưa tin về sự kiện giật đổ các tượng Pháp ở Hà Nội. (ảnh tư liệu)

Nhãn: ,

Thứ Hai, 11 tháng 1, 2016

Loạt ảnh Full HD ‘nét căng’ về Sài Gòn 1967-1968 của John Beck

09/01/2016

Từ những góc nhìn độc đáo, phó nháy người Mỹ John Beck đã ghi lại nhiều hình ảnh ấn tượng về Sài Gòn 1967-1968.  

Những bức ảnh này được scan với độ phân giải cao, đạt độ sắc nét hiếm thấy dù đã có tuổi đời gần nửa thế kỷ (ấn vào ảnh để xem với độ phân giải cao nhất).

Đại lộ Lê Lợi

Đường Phan Châu Trinh, cửa Tây chợ Bến Thành.

Cổng chính của chợ Bến Thành

Đường Lê Thánh Tôn, phía cửa Bắc chợ Bến Thành.

Góc ảnh khác về góc chợ Bến Thành phía cửa Bắc.
Thiếu nữ áo dài chọn mua hoa quả.
Khách Tây cũng mua bán tại đây.
Những pa-nô quảng cáo cỡ lớn ở đường Phan Châu Trinh, cửa Tây chợ Bến Thành.
Đường Lý Thái Tổ
Nhà thờ Bắc Hà trên đường Lý Thái Tổ
Đại lộ Lê Lợi (bên phải) và một góc chợ Bến Thành (bên trái).
Cầu vượt bộ hành nối bùng binh Quách Thị Trang với bến xe buýt trước chợ Bến Thành.
Đại lộ Lê Lợi nhìn từ trên cầu vượt.
Đại Lộ Hàm Nghi.
Đại lộ Hàm Nghi nhìn từ trên cầu vượt bộ hành phía sông Sài Gòn.
Đại lộ Trần Hưng Đạo nhìn từ trên cầu vượt.
Tượng đài nữ Phật tử Quách Thị Trang và danh tướng Trần Nguyên Hãn trước chợ Bến Thành.
Nhà Quốc hội chính quyền Sài Gòn (Nhà hát Lớn). 
Hải Anh (Theo Kiến thức)
http://xehay.vn/loat-anh-full-hd-net-cang-ve-sai-gon-1967-1968-cua-john-beck.html

Nhãn: , ,

Chủ Nhật, 22 tháng 11, 2015

Sự thật phũ phàng về nhân vật Quan Vũ trong Tam quốc diễn nghĩa



Cách đây chưa lâu, có bài báo cực kì tôn vinh Quan Vũ, coi ông ta là "bậc thánh nhân" bằng những lời lẽ "có cánh": võ nghệ tuyệt luân không ai bằng, thần trí vô cùng anh linh, dùng binh lập kế ra người lão thành, văn võ song toàn, lòng dạ có thể sánh cùng trời đất, ở đâu cũng trở nên trung tâm của những hành xử nghĩa hiệp, cái khí trung nghĩa tràn khắp trời đất và trong lòng người ta, là đệ nhất kì nhân trong rừng võ tướng lừng danh kim cổ, từ trang sách Trung Hoa đã bước vào cuộc sống của người Việt Nam và được nhiều người thờ phụng, v.v...
Trong cuốn tiểu thuyết lịch sử nổi tiếng của Trung Quốc Tam quốc diễn nghĩa, có ba nhân vật được tác giả La Quán Trung biệt đãi gọi theo tên tự: Huyền Đức (Lưu Bị), Vân Trường (Quan Vũ) và Khổng Minh (Gia-cát Lượng); trong khi các nhân vật khác đều được (bị) gọi theo tên cúng cơm: Tháo (Tào), Quyền (Tôn), Phi (Trương), ... Hẳn là do quan điểm "phò Hán" coi Lưu Bị và Thục Hán mới là chính thống kế tục nhà Hán. Người đọc, do vậy, có thiện cảm với ba nhân vật này nhiều hơn. Riêng với Quan Vũ còn được một số người tôn thờ. Cách đây chưa lâu, có bài báo cực kì tôn vinh ông ta là "bậc thánh nhân" bằng những lời lẽ "có cánh": võ nghệ tuyệt luân không ai bằng, thần trí vô cùng anh linh, dùng binh lập kế ra người lão thành, văn võ song toàn, lòng dạ có thể sánh cùng trời đất, ở đâu cũng trở nên trung tâm của những hành xử nghĩa hiệp, cái khí trung nghĩa tràn khắp trời đất và trong lòng người ta, là đệ nhất kì nhân trong rừng võ tướng lừng danh kim cổ, từ trang sách Trung Hoa đã bước vào cuộc sống của người Việt Nam và được nhiều người thờ phụng, v.v... (An ninh thế giới cuối tháng số 3/2006, bài "Bậc thánh nhân Quan Vân Trường" của tác giả Nguyễn Lưu).
Ngày nay, sách báo Trung Quốc thường gọi đúng tên Quan Vũ. Rất lạ là ở ta dịch tài liệu của họ lại cứ cải biên ra "Quan Công". Quan công là "ông lớn họ Quan" trước đây do một số người mê tín tôn xưng. Đến nay, thậm chí không ít người tưởng là tên chính thức. Cho đến nỗi cách đây mấy năm một ông phó tiến sĩ viết bài nhận định về Quan Vũ (mà ông ta vẫn gọi là Quan Công) trên tạp chí Thế Giới Mới khi chê họ Quan vì ơn riêng mà tha Tào Tháo đã viết: "Ơn nghĩa chỉ là việc riêng giữa Công và Tháo".
Quan Vũ là một dũng tướng. Song, về tài và đức ông chẳng là "vô song" trong hàng danh tướng Tam Quốc, chứ chưa nói cổ kim thiên hạ. Nói về tài, giỏi võ là tài những chẳng phải là phẩm chất quyết định của một danh tướng. (Thật ra, trong Tam Quốc Diễn Nghĩa Quan Vũ phải nhường ngôi võ công số một cho Lã Bố đã đành, với một số khác ông chưa hẳn đã vượt trội. Chẳng hạn, Bàng Đức kịch chiến ngang tài với ông, về sau chỉ bị bắt khi thuyền chìm. Chẳng hạn, đánh nhau với Hoàng Trung bất phân thắng bại, ông ta phải dùng chước "đà đao", chước mà ông ta chẳng cần phải dùng với Hoa Hùng, Nhan Lương, Văn Xú, - những tướng cũng rất cự phách, đã bị ông ta hạ thủ). Tài, còn phải có dũng. Quan Vũ quả là rất dũng, một mình cùng Châu Sương vác đao đi phó hội bên Ngô. (Trước đó, Gia-cát Lượng cũng vậy, chỉ dùng Triệu Vân tháp tùng sang Ngô viếng tang Chu Du tuy biết các tướng Ngô đang rất muốn giết mình để trả thù cho chủ soái bị làm cho uất mà chết). Danh tướng còn phải rành sách lược, chiến lược, chiến thuật. Về chiến thuật, Quan Vũ đã thắng Vu Cấm, Bàng Đức, Tào Nhân, nhưng lại để cho Lã Mông đánh úp dẫn đến đại bại. Một sự thật là khi chưa có Từ Thứ và sau đó là Gia-cát Lượng, Quan Vũ (cùng các tướng khác của Lưu Bị) hầu như luôn luôn thua trận. Ông ta cũng không hiểu được sách lược mang tầm chiến lược "hoà Ngô, cự Tào" của Gia-cát Lượng trong cái thế của Lưu Bị lúc bấy giờ. Ông ta để mất Kinh Châu làm cho cái thế ấy thêm chênh. Do vậy, nói "trí dũng song toàn" đãkhó, nói chi "văn võ song toàn"!
Về đức, Quan Vũ thuộc mẫu người "giàu sang không mua chuộc được; nghèo hèn không làm đổi lòng được; uy vũ không khuất phục được", có những đức tính trung nghĩa, khẳng khái, trung thực, dũng cảm,... Trong Tam Quốc Diễn Nghĩa không hiếm những nhân vật như vậy. Tuy nhiên họ Quan gây ấn tượng hơn nhờ ngòi bút bậc thầy của La Quán Trung với những trường đoạn như: qua năm cửa ải chém sáu tướng, hay "hàng Hán không hàng Tào" (đưa ra ý này, Quan Vũ mặc nhiên đặt Tào Tháo ngang vua Hán và coi Hán cũng là đối địch - nên mới "hàng"!); với những tình tiết như: ngồi đánh cờ cho thầy thuốc lóc thịt mình, hay cầm đuốc đứng canh cho hai chị dâu ngủ (một hành động đối phó với âm mưu "bôi bẩn" của Tào Tháo hòng chặn đường Quan Vũ quay về với Lưu Bị),... Song, cũng do ngòi bút bậc thầy, người đọc có thể cảm nhận được những gì "thật" hơn. Quan Vũ là người nghĩa khí nhưng nhiều lúc lại tỏ ra tiểu khí. Nghe tin Mã Siêu vốn nổi danh võ nghệ cao cường mới về hàng Lưu Bị, ông ta đòi rời Kinh Châu nơi yếu địa ông ta đang lĩnh trọng trách trấn giữ để vào Thục đọ tài cao thấp; Gia-cát Lượng phải dùng lời phỉnh ông ta mới thôi. Ông ta không chịu để Hoàng Trung cùng hàng "ngũ hổ tướng" với mình, dẫu xếp ở cuối, bởi coi ông này chỉ là "tên lính già" (thực ra Hoàng cũng là danh tướng từng đấu ngang ngửa với ông ta, và Lưu Bị phải đích thân chiêu hàng mới được), không là anh em hoặc thân hữu chí cốt như Trương Phi, Triệu Vân, cũng không dòng dõi nhà tướng như Mã Siêu (trong khi ông ta cùng Trương, Triệu chẳng dòng dõi gì cho lắm); sau phải phủ dụ ông ta mới chịu (Rõ ràng chẳng phải lúc nào cũng "ngạo người trên mà không thèm khinh người dưới" như có người đã cố đề cao!). Quan Vũ nhận Quan Bình làm con nuôi thì chẳng sao, đến khi Lưu Bị nhận Lưu Phong làm con nuôi lại không bằng lòng. Vì chuyện này, về sau khi ông ta lâm nguy cầu cứu Lưu Phong, Phong đã toan đi ngay nhưng vì có người dèm rằng "ông ta có coi ông là cháu đâu" bèn thôi. Bài báo nói trên xem đây là "một chi tiết rất lí thú" vì "đây là một sự tỉnh táo mang tính định mệnh" của họ Quan bởi "chính đứa con nuôi kia đã phản bội lại cha nó". Người viết đã không đọc kĩ chỗ này trong Tam Quốc Diễn Nghĩa. (Nên đáng lẽ chê là hẹp hòi lại khen là tiên tri). Kinh Châu thất thủ, Lưu Phong hối hận, quyết không nghe đồng liêu rủ đi hàng Tào, một mình về Thục xin chịu tội. Lưu Bị sau khi sai chém đầu con nuôi mới biết sự tình đã hối và cảm thương. Câu Quan Vũ đáp lời cầu hôn của Tôn Quyền hỏi con gái ông ta cho con trai mình: "nòi hổ không thể gả cho nòi chó" không chỉ là biểu lộ "tính tự cao" như bài báo đã viết mà còn là một sự thất thố lớn, một sự xúc phạm nặng nề đối với anh và là chúa của mình (vợ kế Lưu Bị chính là em gái của chúa "nòi chó"; đâu rồi hình ảnh đứng canh cho hai chị dâu ngủ!). Quan trọng hơn, nó phá hỏng cả một chủ trương chiến lược! (Khổ cho quân sư Gia-cát, cố triệt Chu Du chủ chiến để cho Lỗ Túc chủ hoà lên thay! Chuyện cầu hôn của họ Tôn chẳng qua là một động tác thăm dò). Về hành xử, Quan Vũ cũng có chỗ không được như một số tướng lừng danh cùng thời như Triệu Vân, Trương Liêu,... Chẳng hạn, trong một cơn nóng giận, ông ta đã sai đánh đòn nặng một tướng thân cận rồi lại sai y trấn giữ nơi xung yếu để phòng quân Ngô, canh lưng cho mình yên tâm đánh Tào. Sai lầm này góp phần vào cuộc thảm bại của ông ta. Tác giả bài viết còn khen Quan Vũ "nhân nghĩa" và "nổi bật về nhân cách" vì "không vướng chuyện thê nhi thường tình" nên "Trương Phi vẫn có Trương Bào, duy Quan ngài (!) phải nhận con nuôi". Sự thực, trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, Quan Vũ nổi rõ về tín nghĩa, chứ không phải về nhân nghĩa. Còn về chuyện thê nhi thì ông ta có con trai là Quan Hưng đấy chứ! Và con gái nữa! (nếu không thì họ Tôn cầu hôn ai?).
Có thể thấy người đời sau thờ cúng Quan Vũ chẳng phải vì tài đức vượt trội hơn các nhân vật cùng thời. Có ý kiến cho rằng việc tôn sùng này bắt nguồn từ mẹo Tào Tháo tránh né trò định đổ vạ của Tôn Quyền (để Lưu Bị trút giận sang Tào về việc Quan Vũ bị giết), lại kích cho Thục đánh Ngô. Có thể thêm: Khi Lưu Bị tiến quân áp đảo vào đất Ngô, một trong những việc Tôn Quyền làm để cầu hoà là cho thờ cúng tôn vinh họ Quan để tạ cái tội chém đầu ông ta. Càng về sau, giai thoại Quan Vũ hiển linh càng được lợi dụng trong dân gian, ám ảnh cả ngòi bút La Quán Trung đi đến "phong thánh" cho họ Quan trên những trang Tam Quốc Diễn Nghĩa. (Đúng ra thì có những tình tiết chẳng lấy gì làm "thánh" cho lắm: như hồn ma Quan Vũ cụt đầu đi lang thang đòi "đầu ta đâu?", sau có nhà sư giảng giải cho mới tan đi, hoặc nhập hồn vào Lã Mông vật chết ông này để trả hận lúc sống). Người Việt ta chịu ảnh hưởng người Tàu, nhất là trong giới buôn bán, lâu dần thành ra sùng bái, có khi vô lối. Ví như ở đền Ngọc Sơn trên hồ Gươm, trước đây, người ta thờ Quan Vũ ở giữa mà Trần Hưng Đạo thì thờ nơi khuất(!) (Việc này sao không sửa nhỉ? Dẫu đã quá muộn còn hơn cứ để vậy!)*.
Trong dân gian, người ta biết về Quan Vũ khá "hồn nhiên". Nhiều người chỉ biết thờ một ông Quan Công trừ được tà ma chứ chẳng biết Quan Vũ nào cả. Một số người có am hiểu cũng chỉ biết Quan Vân Trường mà không biết Quan Vũ.
Hồi bé, tôi được nghe kể một bản truyện Tam Quốc truyền miệng khá lí thú mà cũng khá là kì khôi. Xin thuật ra đây hai mẩu chuyện có liên quan đến Quan Vũ.
Chuyện kết nghĩa vườn đào: Để phân định thứ bậc, ba người kéo nhau đến trước một cây cao to, giao hẹn lấy mức nhảy cao thấp làm căn cứ. Trương Phi nhảy phóc lên cành cao nhất; Quan Vũ nhảy lên được cành lưng chừng; Lưu Bị vì bụng to nên đành đứng ôm gốc cây. Thế là Trương làm anh cả, Lưu làm em út. Chợt một ông già đi đến bảo: "Này, các vị! Theo như lão biết thì xưa nay việc gì cũng lấy gốc làm đầu, chẳng ai lấy ngọn đâu". Do vậy, thứ bậc được đảo ngược.
Chuyện Quan Vũ chết trận: Quân tướng bị quân Ngô đánh cho tan tác, Quan Vũ cưỡi ngựa chạy trốn. Ngựa Xích thố phi nhanh như chớp nên ông ta bị câu liêm quân Ngô phục sẵn phạt đứt cổ. Ông ta kịp vươn tay nắm được cái đầu đang rơi đặt lại trên cổ mình. Chạy mãi gặp một người, ông ta hỏi: "Này bà già! Người bị chặt đứt cổ rồi có thể chắp đầu sống tiếp được không?" Bà già đáp: "Thế thì chỉ có mà chết". Nghe vậy, Quan Vũ rơi đầu, từ trên mình ngựa ngã lăn xuống đất.
Quan Vũ - hình tượng văn học không hoàn toàn là Quan Vũ - nhân vật lịch sử (chẳng hạn, tình tiết họ Quan cầm đuốc đứng suốt đêm canh cho hai chị dâu ngủ, có tài liệu Trung Quốc cho rằng thực tế lịch sử trái ngược hẳn). Dẫu sao, muốn nhận chân một nhân vật văn học sống động phải quán triệt tác phẩm, không nên và không thể để cho định kiến chi phối hoặc dẫn dụ theo một đường mòn tâm linh!
(*)Hiện nay, khám thờ Trần Hưng Đạo được đặt trên ban thờ cao trong hậu cung.
KHẢI NGUYÊN (TẠP CHÍ VĂN HÓA NGHỆ AN)
http://reds.vn/index.php/nghe-thuat/van-hoc/6167-su-that-phu-phang-ve-nhan-vat-quan-vu-trong-tam-quoc-dien-nghia2

Nhãn: ,