Tiêu cự 50mm
Đây là tiêu cự cổ điển từ thời xa xưa, ống kính 50mm chính là kit lens
của các máy phim cổ. Dễ chế tạo, giá thành rẻ, khẩu lớn, đặc biệt hơn
cả, độ phóng đại ở tiêu cự 50mm bằng đúng với độ phóng đại của mắt
người. Do vậy, sử dụng ống 50mm trên full-frame body là việc rất dễ
dàng.
Rất nhiều nhiếp ảnh gia sử dụng 50mm cho nhiều thể loại,
chân dung, phong cảnh, và cả phóng sự vì nó vốn nhỏ gọn, giá thành
không cao, mở được khẩu độ lớn và chất lượng thấu kính rất xuất sắc.
Quan trọng hơn nữa, tiêu cự 50mm trên full-frame mang lại cảm giác gần
gũi nhưng không bị kịch tích như các ống góc rộng và cũng không bị cảm
giác xa cách như các ống tele.
Ngoài ra, do ống kính 50mm dễ
chế tạo hơn các ống kính ở tiêu cự khác nên hầu như ống 50mm nào cũng
rất nét, kể cả “ông cụ” non-AI 50mm f1.4 từ thời ơ kìa. Hơn nữa, 50mm
còn giúp cho chúng ta tập luyện về góc nhìn rất dễ dàng. Vậy chúng ta
nên chọn ống 50mm nào khi có rất nhiều ống 50mm ngoài thị trường.
Đối với người sử dụng full-frame không thật dư giả về tài chính thì
việc lựa chọn ống 50mm khá đơn giản. Nếu cần nhỏ gọn cho nhu cầu lang
thang đi lại nhiều thì nên lấy ống 50mm của Canon, Nikon. Ngược lại, nếu
chụp chủ yếu tại khẩu f1.4 và không ngại mang vác nặng thì Sigma là lựa
chọn tốt.
Tiêu cự 85mm
Đây là tiêu cự đặc biệt xuất sắc cho việc chụp chân dung cổ điển bán
thân. Để có một bức hình nổi khối, nhiều nhiếp ảnh gia khuyên rằng người
ta có thể làm một trong hai việc: hãy chọn ánh sáng ngang hoặc lắp 85mm
lên full-frame. Trên FX với 85mm chụp chân dung bán thân, chúng ta sẽ
thấy bức ảnh có hiệu ứng 3D, cảm giác như chủ thể nổi bật khỏi tấm ảnh
mà vẫn đẹp mịn màng. Các ống kính tele như 135mm,180mm, 200mm khi chụp
người sẽ có hiệu ứng “compression”, người sẽ bị nén lại vào phông,
background sẽ được phóng to ra, không tạo cảm giác 3D mạnh mẽ như tiêu
cự 85mm. Hiệu ứng “compression” kia phù hợp với việc chụp thời trang
hơn. Ngoài ra, ở tiêu cự 85mm trên FX, chúng ta sẽ đứng đủ gần để điều
khiển mẫu và cũng đủ xa để đối tượng không bị lúng túng (nhất là với
người mẫu nghiệp dư).
Tiêu cự 50 và 85mm với máy crop-frame
Với những người dùng máy crop, việc lựa chọn sẽ phức tạp hơn FX nhiều
vì góc nhìn trên ống kính sẽ bi thay đổi do sensor của máy crop nhỏ hơn
máy full-frame. Vấn đề lựa chọn góc nhìn theo ống kính xét cho cùng cũng
chỉ là ý kiến chủ quan. Ví dụ, nhiều người nói rằng 50mm trên DX rất
dở, quá hẹp cho đời thường lang thang và quá ngắn cho chân dung cổ điển.
Tuy nhiên, cũng có rất nhiều người hài lòng với 50mm trên DX và cho ra
nhiều tác phẩm cực hoành tráng. Cho nên, xét cho cùng, tất cả cũng do
thói quen và sở thích của từng người.
Có lẽ nếu bạn sử dụng
crop-frame thì nên lấy ngay tiêu cự 35mm, để có góc nhìn tương đương
50mm (normal perspective) trên FX. Muốn đạt được góc nhìn 50mm bình
thường trên DX thì chúng ta phải sử dụng lens 35mm.
Bên cạnh đó đối
với các ống 85mm, người sử dụng crop-frame nên chọn loại nào ? Loại nào
cũng được nhưng có lẽ các phiên bản có độ mở f1.8 sẽ phù hợp hơn cả.
Các phiên bản f1.4 hay f1.2 sẽ phát huy khả năng xoá phông một cách mạnh
mẽ hơn trên các dòng máy full-frame.
Vấn đế nằm ở "giá trị và
khả năng sử dụng". Một khi anh đã muốn mua 85mm f1.4, có nghĩa là anh
rất thích chụp xóa phông, thích bokeh mịn màng tối đa. Để phát huy được
tối đa sức mạnh của 85mm f1.4 với vấn đề xóa phông thì chỉ có body
full-frame mới tận dụng được. Sensor lớn hơn, góc nhìn rộng hơn
crop-frame, ta phải đứng gần với chủ thể hơn crop-frame, phông xóa sẽ
mạnh hơn, bokeh sẽ đẹp hơn. Các ống kính 85mm f1.4 hay f1.2 cắm vào
crop-frame chụp cũng rất đẹp nhưng không thể phát huy toàn bộ sức mạnh
của nó như cắm trên full-frame. Vì vậy, với crop-frame, chúng ta nên mua
85mm f1.8.
Một số ống kính tiêu cự 50
Canon:
-
50mm f1.8: rất
rẻ, tuy nhiên, nhiều người phàn nàn bokeh không mượt và build không
tốt. Tuy nhiên, ống kính này lấy nét rất nhanh, với giá thành như vậy
thì khó có thể phàn nàn.
-
50mm f1.4: đắt hơn bản 1.8 gấp ba lần, nhưng chất lượng chưa chắc tốt gấp ba và bị viền tím khá nặng.
-
50mm f1.2: bokeh
đẹp tuyệt vời, thích hợp chụp chân dung và tĩnh vật. Tuy nhiên, ống này
lấy nét khá chậm và giá thành quá cao, khiến người dùng đặt vấn đề giá
thành hiệu năng lên cán cân.
Nikon:
-
50mm f1.8: giống
như Canon, giá thành rất thấp, nhưng build không quá tệ, lấy nét cũng
rất nhanh. Nhược điểm lại nằm ở độ nét khi mở khẩu tối đa.
-
50mm f1.4D: viền tím rất nặng, đặc biệt tại f1.4.
-
50mm f1.4G: focus
rất êm, có manual override, nhỏ gọn và nhẹ, rất phù hợp cho việc lang
thang thơ thẩn sáng tác, tuy có AF-S nhưng tốc độ auto focus không hề
nhanh hơn 50mm f1.4D. Màu sắc đậm và tương phản cao, tối góc khá rõ tại
f1.4.
Sigma:
Ống Sigma 50mm f1.4 được sản xuất cho cả Canon và Nikon. chất lượng
thấu kính được nhiều nhiếp ảnh gia đánh giá rất cao, không vô lý khi giá
bán cao hơn hẳn Canon và Nikon có cùng độ mở. Sigma 50mm được thiết kế
để chụp tại 1.4 một cách tối ưu, ảnh hầu như không bị viền tím hay tối
góc, bokeh cũng được đánh giá rất mượt. Tốc độ lấy nét rất nhanh nhưng
không êm như Nikon dòng G.
Một số ống kính tiêu cự 85
Canon:
- 85mm f1.8: sắc nét, giá thành hợp lý, gọn nhẹ, một số ống bị viền tím khá rõ rệt.
- 85mm f1.2: một
trong những ống kính rất nổi tiếng của Canon, chất lượng hình ảnh tuyệt
đẹp, được đánh giá rất cao. Cũng giống như phiên bản 50mm f1.2, có lẽ
thấu kính nặng nên việc lấy nét bị chậm tốc độ. Ngoài ra đây là ống kính
rất nặng về giá tiền cũng như trọng lượng.
Nikon:
- 85mm f1.8D: cũng
giống như Canon 85mm f1.8, tuy nhiên Nikon 1.8D có một nhược điểm lớn,
đó là vòng lấy nét bị xoay mỗi khi lấy nét và việc lấy nét cũng rất ồn.
- 85mm f1.8G: đã
hoàn toàn khắc phục được vòng lấy nét cũng như tiếng ồn khi lấy nét,
tuy nhiên tốc độ lấy nét lại bị chậm hơn so với phiên bản 1.8D.
- 85mm f1.4D: cũng
là một ống kính được đánh giá rất cao mặc dù ra đời từ lâu. Nét ngay ở
f1.4, ngoài rìa kém nét hơn nhưng ko bị tối góc nặng như 50mm f1.4G. Đặc
biệt, do coating của ống này để chuyện chụp chân dung, skin-tone rất
dịu dàng, không bị rực rỡ như nhiều ống Nikon khác. Những người sử dụng
máy Nikon FX nếu chụp chân dung thì ống này không thể không có.
- 85mm f1.4G: xuất
sắc hơn phiên bản f1.4D về mọi mặt, đặc biệt khả năng lấy nét trong
điều kiện thiếu sáng hoàn toàn vượt trội. Ngoài ra, thiết kế của phiên
bản G cũng tiên tiến hơn nhiều với chế độ Manual Focus Override.