Heidelberg

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Đối với các định nghĩa khác, xem Heidelberg (định hướng).

Heidelberg
Heidelberg cùng với lâu đài Heidelberg nằm trên đồi và Cầu Carl Theodor bắc qua sông Neckar
Huy hiệu	Vị trí
Hành chính
Quốc gia	Đức
Bang	Baden-Württemberg
Vùng hành chính	Karlsruhe
Huyện	Quận đô thị
Đại thị trưởng	Eckart Würzner (Ind.)
Số liệu thống kê cơ bản
Diện tích	108,83 km² (42 mi²)
Cao độ	114 m  (374 ft)
Dân số	145.642  (31/12/2008)
- Mật độ	1.338 /km² (3.466 /sq mi)
Các thông tin khác
Múi giờ	CET/CEST (UTC+1/+2)
Biển số xe	HD
Mã bưu chính	69115–69126
Mã vùng	06221
Website	heidelberg.de Tọa độ: 49°24′44″B 08°42′36″Đ

Heidelberg Phát âm tiếng Đức: [ˈhaɪdəlbɛʁk]  ( nghe) là một thành phố lớn nằm cạnh sông Neckar ở tây-nam của nước Đức trong bang Baden-Württemberg. Thành phố nổi tiếng thế giới vì có phế tích Lâu đài Heidelberg và khu phố cổ cũng như là trường Đại học Heidelberg lâu đời nhất nước Đức và là một trong những điểm đến trong nước Đức được du khách từ khắp nơi trên thế giới ưa thích nhất. Heidelberg là thành phố cổ duy nhất còn nguyên vẹn của Đức sau Chiến tranh thế giới thứ hai.
Heidelberg là thành phố lớn thứ năm của bang Baden-Württemberg, nằm trong vùng Đại đô thị Rhein Neckar

Mục lục

• 1 Địa lý
  • 1.1 Hệ thực vật và động vật
  • 1.2 Cấu trúc hành chánh
  • 1.3 Nội thành
• 2 Thắng cảnh
  • 2.1 Lâu đài Heidelberg
  • 2.2 Cầu Cũ
  • 2.3 Nhà thờ
  • 2.4 Công trình xây dựng lịch sử
  • 2.5 Thắng cảnh vùng lân cận
• 3 Kinh tế
  • 3.1 Du lịch
  • 3.2 Công nghiệp
  • 3.3 Thương mại
  • 3.4 Căn cứ quân sự Hoa Kỳ
• 4 Tham khảo

Địa lý

Heidelberg nằm một phần trong vùng đồng bằng Thượng Rhein, phần lớn ở tả ngạn của hạ lưu sông Neckar, được bao bọc bởi hai ngọn núi là Königsstuhl (568 m) và Gaisberg (375 m). Sông Neckar chảy qua Heidelberg từ đông sang tây. Ở tả ngạn sông Neckar là núi Heiligenberg (445 m).

Hệ thực vật và động vật

Do Heidelberg nằm trong một trong những vùng ấm nhất của Đức nên một vài loại cây đặc biệt so với điều kiện của Trung Âu cũng tăng trưởng tại đây, thí dụ như cây hạnh, cây đa hay cây ôliu.
Ngoài ra sinh sống tự do trong Heidelberg là quần thể loài chim két xanh (Psittacula krameri) cũng như là một quần thể ngỗng thiên nga (Anser cygnoides) trên các đảo trên sông Neckar trước Bergheim và trên các bãi cỏ sọc theo sông Neckar. Loài ngỗng thiên nga này là loài được xếp vào loài động vật đang bị đe dọa.

Cấu trúc hành chánh

Heidelberg là trụ sở của Hội đồng hành chánh huyện Rhein-Neckar trong vùng Rhein-Neckar. Thành phố trực thuộc tỉnh Karlsruhe. Heidelberg thuộc về vùng đô thị Rhein-Neckar, là vùng đô thị bao gồm hai thành phố lớn Mannheim, Heidelberg, nhiều phần của phía nam bang Hessen và các thị trấn phía tây và phía nam của huyện Rhein-Neckar. Heidelberg là trung tâm của vùng Rhein-Neckar, bên cạnh Mannheim. Thành phố Heidelberg được chia thành 14 khu (Stadtteil) và 44 quận (Stadtbezirk).

Nội thành

Khu phố lâu đời nhất của Heidelberg là khu phố cổ, nằm giữa bờ nam của sông Neckar và núi Königsstuhl. Phần đông các thắng cảnh của Heidelberg như Lâu đài Heidelberg, đều nằm trong khu phố cổ. Ngoài khu phố cổ, nội thành Heidelberg bao gồm khu phố Heidelberg-Bergheim nằm về phía tây của khu phố cổ. Nguyên thủy làng Bergheim ngày xưa thật ra là còn lâu đời hơn cả khu phố cổ. Người ta đã tìm được nhiều di tích dân cư ngược dòng lịch sử cho đến thời gian đầu của Thời kỳ Đồ đá. Bergheim được nhắc đến lần đầu tiên trong các văn kiện năm 769. Năm 1392 làng Bergheim bị giải tỏa, dân cư bị bắt buộc phải chuyển sang sinh sống trong thành phố Heidelberg đang phát triển nhanh chóng thời đấy.

Thắng cảnh

Heidelberg thuộc vào trong số ít thành phố lớn của Đức có khu phố cổ theo phong cách kiến trúc Baroque vẫn còn tương đối nguyên vẹn như thời Trung cổ vì đã không bị dội bom trong Đệ nhị thế chiến. Phần lớn các thắng cảnh đều nằm trong khu phố cổ này với khu vực dành cho người đi bộ dài 1,6 km là một trong các khu vực dành cho người đi bộ dài nhất châu Âu.

Lâu đài Heidelberg

Lâu đài Heidelberg

Đọc bài chính về Lâu đài Heidelberg

Lâu đài Heidelberg được kết hợp giữa nhiều kiểu dáng từ kiến trúc Gothic cho đến kiến trúc Phục Hưng, là tàn tích lâu đài nổi tiếng nhất của Đức. Lâu đài nằm khoảng 89 m trên thung lũng, ở sườn phía bắc của núi Königsstuhl. Ngày nay người ta chỉ biết rất ít về việc kiến tạo lâu đài này. Chỉ với tác phẩm Topographia Palatinatus Rheni của Matthäus Merian (1593-1650) mà trong đó tuyển hầu Ludwig V được nhắc đến như là người "đã bắt đầu xây một lâu đài mới trước đây cả trăm năm" người ta mới có một miêu tả lâu đài tương đối chính xác. Trong thế kỷ 17 lâu đài và thành phố Heidelberg đã bị chiếm lĩnh 3 lần và lần nào cũng bị phá hủy rồi lại được tái kiến thiết và mở rộng sau đấy (1622 trong Chiến tranh 30 năm, 1689 và lại bị quân đội Pháp phá hủy năm 1693 trong cuộc Chiến tranh kế thừa Pfalz). Năm 1764, khi thành phố Mannheim trở thành nơi ngự trị hiện đại của tuyển hầu vùng Kurpfalz, sét đánh và cơn hỏa hoạn sau đó đã kết thúc vĩnh viễn số phận của lâu đài vừa mới được tu sửa. Lâu đài đã bị bỏ phế, gạch đá được sử dụng để xây Lâu đài Schwetzingen. Tàn tích lâu đài đã trở thành biểu tượng cho tinh thần yêu nước chống lại sự đàn áp của Napoléon.

Cầu Cũ

Tên chính thức của chiếc cầu bắc ngang sông Neckar này là Cầu Carl Theodor. Cầu thuộc vào trong số các chiếc cầu lâu đời nhất của Đức (được nhắc đến trong văn kiện lần đầu tiên năm 1248). Chiếc cầu đã bị quân đội Phát xít Đức giật sập vào cuối Đệ nhị thế chiến nhằm cản đường tiến quân của quân đội Đồng Minh. Ngay sau chiến tranh người dân Heidelberg đã tự động quyên tiền xây dựng lại cầu như cũ mà được khánh thành vào năm 1947.

Nhà thờ

Heiliggeistkirche

Nhà thờ nổi tiếng nhất của Heidelberg là Heiliggeistkirche, ngay trong trung tâm phố cổ gần Lâu đài Heidelberg. Nhà thờ được nhắc đến lần đầu tiên trong các văn kiện vào năm 1239. Năm 1398 nhà thờ bắt đầu được xây dựng theo phong cách kiến trúc Hậu Gothic vẫn còn được bảo tồn cho đến ngày nay. Ngày xưa nhà thờ này là nơi bảo quản các văn kiện và tác phẩm chép tay cũng như là các phẩm in ấn đầu tiên của thư viện nổi tiếng Bibliotheca Palatina. Trong Chiến tranh Ba mươi năm năm bộ sưu tập này đã bị tuyển hầu Maximilian I chiếm đoạt làm quà tặng cho Giáo hoàng.
Peterskirche là nhà thờ lâu đời nhất của Heidelberg. Người ta phỏng đoán rằng Peterskirche đã được xây dựng trước khi thành lập Heidelberg, cách đây vào khoảng 900 năm. Đây là nơi an nghỉ cuối cùng của khoảng 150 giáo sư của trường Đại học Heidelberg và người trong cung của các tuyển hầu. Cách không xa hai nhà thờ này là Nhà thờ Dòng Tên, biểu tượng cho phong trào chống Cải cách Kháng Cách và ngày xưa đã là tâm điểm của khu Dòng Tên. Nhà thờ Dòng Tên được khánh thành năm 1749.

Công trình xây dựng lịch sử

Khách sạn Hiệp sĩ

Căn nhà lâu đời nhất vẫn còn nguyên vẹn của Heidelberg là Khách sạn Hiệp sĩ ("Zum Ritter"), do một gia đình thương gia xây năm 1592. Đứng ngay trong khu phố cổ đối diện với nhà thờ Heiliggeistkirche, căn nhà này là một trong những điểm tham quan nổi tiếng nhất của Heidelberg.
Ở rìa phía đông của khu phố cổ là Cổng Karl (Karlstor). Cổng vòm này nguyên là quà tặng của người dân Heidelberg cho tuyển hầu Karl Theodor (Pfalz). Việc xây dựng đã mất đến 6 năm, đến năm 1781 thì hoàn thành. Cổng Karl mang nhiều hình tượng trang trí, trong đó có biểu trưng của tuyển hầu cũng như là chân dung của tuyển hầu và vị hôn thê.
Trong khu phố cổ có nhiều tòa nhà mang tính lịch sử của trường Đại học Heidelberg. Nổi tiếng là Thư viện của trường. Ngôi nhà không những chỉ là thư viện của trường đại học mà còn có một Viện bảo tàng với nhiều tác phẩm viết tay và sách chép tay, trong đó nổi tiếng nhất là Codex Manesse, bộ chép tay đầy đủ nhất các bài ca của Đức thời Trung cổ.

Dinh Đại Công tước, ngày nay là Học viện Khoa học Heidelberg

Dinh Đại Công tước do kiến trúc sư Louis Remy de la Fosse xây năm 1717 tại Quảng trường Karl (Karlsplatz) và từ năm 1767 thuộc sở hữu của tuyển hầu Karl Theodor. Từ năm 1805 đây là dinh thự của các đại công tước vùng Baden. Từ năm 1909 tòa nhà này là trụ sở của Học viện Khoa học Heidelberg.
Nằm về phía bắc của Quảng trường Karl trong khu phố cổ là Dinh Boisserée, dinh thự của gia đình quý tộc von Sickingen. Dinh thự nổi tiếng là do 2 anh em Sulpiz và Melchior Boisserée đã lưu trữ bộ sưu tập tranh của họ tại đây trong khoảng thời gian từ 1810 đến 1819. Johann Wolfgang von Goethe đã thăm viếng dinh thự vào năm 1814 và 1815, sống nhiều tuần với 2 người anh em Boisserée. Qua đó, ngôi nhà đã trở thành một trung tâm chính trị và xã hội. Ngày nay dinh thự là cơ sở giảng dạy của khoa Đức Ngữ trường Đại học Heidelberg.

Thắng cảnh vùng lân cận

Đáng đến tham quan trong vùng lân cận Heidelberg trước nhất là các thành phố Speyer, Worms, Schwetzingen (đặc biệt là Lâu đài Schwetzingen, là lâu đài mùa hè của các tuyển hầu với công viên Anh rất đẹp), Ladenburg, Bruchsal (lâu đài theo phong cách kiến trúc Baroque), Mannheim với Tháp nước xây theo phong cách Tân Nghệ thuật và Viện bào tàng Kỹ thuật hiện đại), Wiesloch, Eberbach và Erbach. Tại Sinsheim là Viện Bảo tàng Ô tô và Viện Bảo tàng Kỹ thuật.
Có thể đi tàu theo ngược sông Neckar hướng về thành phố Heilbronn dọc theo thung lũng thơ mộng với nhiều lâu đài nhỏ khác. Vào ngày thứ Bảy thứ nhì của tháng 8 có thể đi tàu thủy đến thành phố Koblenz và ngược lại để xem Lễ hội pháo hoa Rhein in Flammen được tổ chức hằng năm tại Koblenz / Spay và nhiều địa điểm khác.

Kinh tế

Du lịch

Nổi tiếng với du khách thế giới là một thành phố cổ lãng mạn, hơn 80% người dân làm việc trong khu vực Dịch vụ, bao gồm ngành Du lịch, Heidelberg thu hút hơn 3.5 triệu lượt khách du lịch hằng năm.

Công nghiệp

In ấn và xuất bản là 2 ngành quan trọng trong công nghiệp của Heidelberg. Ngoài ra, công nghệ thông tin cũng đóng góp một phần không nhỏ khi trụ sở chính của công ty phần mềm SAP AG, công ty chế tạo bút Lamy và công ty cơ khí Heidelberger Druckmaschinen đều được đặt ở gần thành phố này.

Thương mại

Heidelberg là điểm đến mua sắm lớn cho người dân từ các thị trấn lân cận. Các con phố mua sắm tập trung xung quanh khu phố cổ thường đông đúc người qua lại với nhiều cửa hàng, đặc biệt là phố Hauptstrasse.

Căn cứ quân sự Hoa Kỳ

Heidelberg là một trong số ít những thành phố lớn của Đức không bị tấn công và tàn phá bởi bom đạn của quân đội Đồng minh, vì đây là trụ sở chính của quân đội Hoa Kỳ tại châu Âu trong Chiến tranh thế giới thứ hai và hiện nay, nhiều căn cứ vẫn còn đang hoạt động, bao gồm lực lượng của Mỹ, Âu châu và NATO. Nhà ở và trường học dành cho gia đình quân nhân Hoa Kỳ được đặt trong phạm vi căn cứ. Tuy nhiên, từ năm 2012, căn cứ này sẽ được chuyển dần đến Wiesbaden, thủ phủ bang Hesse và mọi lực lượng vũ trang sẽ ra khỏi Heidelberg trước năm 2015.

	Các thành phố quan trọng và địa điểm du lịch trong nước Đức: Vùng Heidelberg / Rhein Neckar
Thành phố chính: Heidelberg | Kaiserslautern | Ludwigshafen am Rhein | Mannheim | Neustadt | Speyer | Worms Các địa điểm du lịch khác: Bad Dürkheim | Bad Rappenau | Buchen | Eberbach | Edenkoben | Ladenburg | Lorsch | Mosbach | Neckargemünd | Sinsheim | Weinheim | Walldürn Quang cảnh: Kurpfalz | sông Neckar | Odenwald | Vùng Pfalz | sông Rhein Các vùng gần đó: Frankfurt | Karlsruhe | Stuttgart | Trier | Würzburg, hay: Alsace (F) | Lorraine (F) | Wissembourg (F)

[hiện] Danh sách các thành phố lớn của Đức

[hiện] Đơn vị hành chính của bang Baden-Württemberg, Đức